Doordat Margriet veel te snel, veel te ver en veel te veel ging hardlopen liep ze scheenbeenvliesonsteking aan beide benen op. Toen ze na jaren van die blessure hersteld was, dook ze, naast werk en privéleven, weer vol in het sporten. Een week voor de start van de Heuvelland marathon stortte ze letterlijk in. De diagnose: burn-out. “Nu, drie jaar later, vertrouw ik mijn lichaam pas weer”, blikt ze terug.
Een blessure wordt nog vervelender als je er zelf niets aan kunt doen. Ron werd tijdens een trainingsrondje frontaal aangereden door een dronken automobilist. “Dan is het uithuilen, herstellen en nog maar een keer”, vertelt hij droogjes. In 2021, vlak voor de start van de Iron Man van Portugal – die werd in de coronapandemie al twee keer uitgesteld – scheurde zijn hamstring af. Rons copingstrategie: “Het is al gebeurd. Je verandert er niets meer aan.”
Een fanatieke sporter wordt over het algemeen blij van fysieke inspanning. Rust houden is dan ook vaak een kwelling. En toch komt het daar bij een blessure op neer: neem rust. Margriet: ”Toen ik met die scheenbeenvliesontsteking zat, ging ik – tegen beter weten in – toch proberen te sporten. Ook probeerde ik allerlei alternatieve therapieën zoals dry needling en accupunctuur. Uiteindelijk werd ik pas echt goed geholpen door een sportfysiotherapeut die me vertelde wat ik eigenlijk al lang wist. Met een blessure moet je rusten. Dat geldt voor een fysieke blessure, maar ook voor een ‘mentale blessure’ zoals een burn-out. Ook toen wilde ik toch sporten. Maar al heel snel ging ik mijn grens weer over. Toen ik mijn aandacht op andere dingen richtte en sporten er even niet van kwam, ging het beter met me. Rust is de sleutel.”
Na volledige rust volgt in de meeste hersteltrajecten een fase waarin je langzaam weer mag opbouwen. Die fase kan voor sporters heel bevrijdend voelen: na lang stilzitten mag je eindelijk weer met je lichaam bezig zijn. Ron: “Ik word vrolijk van sporten. Dat is uiteindelijk het beste medicijn. Zodra het kon ging ik na de aanrijding weer fietsen. Het was zo’n heerlijk gevoel om weer op de Tacx te zitten en te bewegen, al was het met gips om mijn arm. Maar ik besefte ook dat er balans moet zijn. Als ik tijdens het herstel iets zou overbelasten, dan zou dat het einde van mijn triatloncarrière betekenen. Herstellen is een proces van hele kleine stapjes.”
Een blessure komt nooit gelegen. Het is een show stopper. Wat je voor ogen had, valt in één klap in duigen. En dan is het nog maar de vraag of je straks weer alles kunt doen. Zeker als een blessure lang duurt kunnen fanatieke sporters behoorlijk negatief, angstig, of zelfs depressief worden. Vaak wil je dan even niets met je sport te maken hebben. Toch helpt het om betrokken te blijven. Margriet: “Mijn burn-out duurde super lang. Dat was natuurlijk heel frustrerend. Ik koos ervoor om toch bij de sport betrokken te blijven. Ik ging anderen helpen; een stukje met ze meelopen bijvoorbeeld. Ik kon ze goede tips geven en zij gaven mij weer energie.” Ron ging sportfoto’s maken terwijl hij herstelde. “Dan snap je ook weer waarom je sporten zo leuk vindt. Het enthousiasme van anderen werkt zo aanstekelijk.”
Om uit de put te klimmen is het ook belangrijk om jezelf niets te verwijten. Ongelukken gebeuren nu eenmaal. Natuurlijk is het belangrijk om erbij stil te staan waarom je geblesseerd raakt. Maar blijf er niet in hangen. Shit happens. Leer ervan en kijk vooruit. Zowel Margriet als Ron zagen hun blessures als ‘tweede kans’. Beide grepen ze hun blessures aan om het roer om te gooien. En ze zagen in dat sporten op hoog niveau niet vanzelfsprekend is. Ron zegt daarover: “Natuurlijk mag je competitief zijn, maar belangrijker is genieten, genieten en nog eens genieten van de sport waar je zo van houdt.”
In onze vorige blog gingen we uitgebreid in op het belang van voeding wanneer je van een inspanning herstelt. Een zware inspanning is een aanslag op je lichaam. Je maakt je lichaam eigenlijk een klein beetje kapot. Na de inspanning heb je de juiste bouwstoffen nodig om te herstellen. Ook bij een blessure heeft je lichaam schade opgelopen. Wat goed is voor herstellen in het algemeen is dan ook net zo goed voor herstellen van een blessure. Margriet: “Bij een blessure moet je goed op je voeding letten, maar dat geldt eigenlijk altijd. Sinds mijn blessure en burn-out ben ik veel bewuster gaan eten.” Eiwitten zijn een belangrijke bouwstof om de schade in je lichaam te herstellen. Te veel eiwitten nemen heeft geen zin. “Alles wat je uit moeder natuur haalt is goed,” licht Ron toe.
Eerder bespraken we de noodzaak om te rusten. Mag je dan helemaal niet bewegen? Sommige bewegingen komen het herstel juist ten goede. Bij een knieblessure kan fietsen bijvoorbeeld goed zijn. Toen Ron zijn hamstring af had gescheurd ging hij op zoek naar alternatieve sporten. Om de hart-longfunctie en het bovenlijf te training ging hij roeien. En ook krachttraining bevordert het hertel. Het is daarbij wel belangrijk om niet maximaal te gaan. Actief herstellen doe je in een gecontroleerde omgeving en onder deskundige begeleiding van een sportfysiotherapeut.
Hebben jullie ervaringen met bijvoorbeeld mindfulness, meditatie of visualisatie tijdens het herstelproces?
Margriet kwam met haar burn-out bij een coach terecht. Die stelde vragen als: “Wat wil je zelf?” en “Wat voel je zelf?” De antwoorden op die vragen leidden tot radicale keuzes. Haar leven kwam op de kop te staan. “Praten over wat er in je hoofd omgaat is niet altijd makkelijk of leuk,” zegt ze, “Maar uiteindelijk is het interessant om te weten waar gedrag – zoals het negeren van een blessure –vandaan komt.” Haar coach paste ook reiki toe. “Heel bijzonder. Vind wat bij je past, maar hier is veel te halen!” Voor Ron was poweryoga nuttig. “Het maakte me bewust van mijn lichaam en houding.”
“Van een blessure word je wijzer,” vertelt Ron. Margriet vult aan: “Elke blessure zegt iets over wat je wel of niet goed hebt gedaan. Als je dat overwint kom je er sterker uit.” Je kunt een hersteltraject beschouwen als een soort opleiding in je eigen fysiek. Het feit dat je over je blessure heen komt maakt dat je weet wat je aan kan; je leert dat er altijd een weg is. Ron: “Er zijn een hoop lessen die ik graag had overgeslagen. Maar hoe groter de plunjebaal, hoe sterker je wordt. Sluit de deur achter je blessure en er gaan weer andere deuren open!”
Margriet Halbertsma is geboren Friezin, maar woont inmiddels in Schiedam. Ze is gymdocent en noemt haarzelf ‘fanatiek recreatief’ hardloopster. Openlijk praten over haar burn-out heeft haar een hoop gebracht. Toch duurde het jaren om eroverheen te komen. Met haar hond Tommie maakt Margriet lange rustgevende wandelingen.
Ron van der Pol was net geen zeven toe hij opviel als zwemtalent. Via het zwemmen belandde hij in de koningsdiscipline van de duursporten: de triatlon, waar hij in de jaren negentig Nederlands kampioen in werd. Nu is hij trainer, sportconsultant en nog altijd fanatiek triatleet. Tijdens de coronapandemie volbracht Ron een Ironman indoortriatlon waarmee hij geld ophaalde voor Spieren voor Spieren.
Dit was deel 2 in onze serie blogs over herstel. In het laatste deel gaan we samen op zoek naar de heilige graal van de herstelleer: supercompensatie.
Ook in blessuretijd zijn wij er voor je met een uitgebreid assortiment aan sports care producten. Zo bevordert een massage met onze Massage Oil de doorbloeding van je spieren.
